Vừa qua có nhiều thông tin khác nhau về điều hành xuất khẩu gạo. Sự thực tình hình xuất khẩu gạo từ nay đến cuối năm ra sao, thưa ông Chủ tịch Hiệp hội?
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chính thức thông tin rằng vừa qua Bộ không công bố văn bản nào về việc cho ngừng xuất khẩu gạo từ nay đến cuối năm.
Sự thực là theo sự chỉ đạo của Chính phủ, vào cuối tháng 7 vừa qua, Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thống nhất chỉ đạo Hiệp hội Lương thực Việt Nam thông báo với các doanh nghiệp thành viên tạm ngừng ký tiếp các hợp đồng xuất khẩu gạo trong năm 2007.
Với các hợp đồng đã ký, vẫn tiếp tục giao hàng xuống tàu. Có điều do tình hình giá cước vận chuyển tăng cao, các doanh nghiệp Việt Nam phải thương lượng với phía mua hàng về phí xếp dỡ hàng container nên tiến độ giao hàng có phần chậm lại. Đến hết tháng 8 đã giao hàng 3,59 triệu tấn, đến hết tháng 9 đã xuất khẩu khoảng 3,7 triệu tấn gạo.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sơ kết năm nay toàn vùng Nam Bộ đạt 20,7 triệu tấn lúa, tăng 700.000 tấn so với 2006. Hồi đầu năm, Chính phủ dự kiến kế hoạch xuất khẩu gạo cả năm là 4,5 triệu tấn. Hồi tháng 7, có ý kiến để bảo đảm an ninh lương thực nên ngừng ở mức xuất khẩu 4 triệu tấn gạo.
Qua kết quả khảo sát, mới đây Chính phủ đã xác định chỉ tiêu xuất khẩu gạo cả năm 2007 là 4,4 triệu tấn gạo!
Như vậy hiệu quả xuất khẩu gạo năm nay ra sao? Trong bối cảnh giá cả vật tư đều tăng, thu nhập của nông dân làm lúa có được cải thiện? Phần các doanh nghiệp xuất khẩu có nhiều thuận lợi không, thưa ông Chủ tịch?
Cả năm 2006, Việt Nam xuất khẩu 5,1 triệu tấn gạo, thu 1 tỷ 154 triệu USD, đưa kim ngạch xuất khẩu gạo trở lại vượt ngưỡng 1 tỷ USD sau mấy năm sụt giảm. Nhưng chỉ tính trong 8 tháng đầu năm, với số lượng chưa đầy 3,6 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đã vượt cả năm 2006.
Điều này cho thấy với sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ và các bộ, xuất khẩu lương thực của Việt Nam ngày càng ổn định và bền vững.
Hiệp hội cũng vui mừng thông báo 2007 là năm đầu tiên giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đã vươn lên ngang bằng, có khi cao hơn giá gạo Thái Lan. Trước đây cùng loại gạo xuất khẩu Việt Nam thường thua Thái Lan 30-40 USD/tấn. Mới đây qua cuộc dự thầu xuất khẩu 15.000 tấn qua Philippines, gạo Việt Nam được giá 313 USD/tấn trong khi gạo Thái chỉ 305 USD/tấn!
Giá gạo xuất khẩu bình quân của Việt Nam đến nay là 293 USD/tấn, tăng 42 USD so với cùng kỳ năm trước. Qua khảo sát của đoàn khảo sát, do giá vật tư, chi phí phòng chống dịch bệnh, giá thành 1 kg lúa ở ĐBSCL đã lên tới 1.600 đ/kg so với 1.100 đồng /kg của 2 năm trước.