Undercurrent News đã đưa tin về cơ chế này, theo đó các nhà chế biến đồng ý mua tổng cộng 10.000 tấn tôm với mức giá cao hơn khoảng 20% so với mức giá hiện nay trong vòng 60 ngày tới trong một tuyên bố vào giữa tuần trước. Sau đó, ông Adisorn Promdee, Bộ trưởng Bộ Thủy sản (DOF), xác nhận rằng chính phủ đã bắt tay với Hiệp hội thực phẩm đông lạnh Thái Lan (TFFA) để đặt giá sàn cho tôm nuôi Thái Lan.

Các nhà chế biến và nông dân đã nhóm họp vào ngày 30/5, đúng dịp TFFA kỷ niệm 50 năm ngày thành lập, và sẽ họp trở lại vào ngày 4/6 và 6/6. Poj Aramwattananont,  chủ tịch TFFA, người được các nhà đóng gói tôm bầu vào vị trí đàm phán và cũng là lãnh đạo trong ngành, không phản hồi trước các yêu cầu bình luận từ báo giới.

Tuy nhiên, một nhà đóng gói tại ThaiFex cho biết ngành chế biến tôm Thái Lan hiện đang gặp gánh nặng tài chính lớn mà không có sự hỗ trợ từ chính phủ. “Có vẻ tình thế này sẽ mang lại chiến thắng cho nông dân. Thế còn giải pháp cùng có lợi cho các nhà chế biến và nông dân là gì?”

Tuy nhiên, hỗ trợ tài chính từ chính phủ có vẻ không phải là giải pháp có lợi cho Thái Lan trên thị trường Mỹ về khía cạnh thuế đối kháng (CVD). “Những nhà chế biến đóng gói tôm không kỳ vọng chính phủ chìa tay ra giúp bởi điều này quá rủi ro trước CVD của Mỹ”, ông  Satasap Viriyanantawanit, giám đốc điều hành Siam Canadian Group, nhận định. “Về cơ bản, đây là hợp đồng dân sự nông nghiệp lẻ giữa nông dân và nhà chế biến đóng gói theo giá đề xuất của DOF. Chính phủ không tạo ra bất cứ hỗ trợ nào thêm”.

Cơ chế này, theo cách hiểu của ông Viriyanantawanit, vận hành như sau. “Cơ chế này nên gọi là “hợp đồng sản xuất” thay vì giá tối thiểu. DOF hiện đang nghiên cứu và hiểu thêm về chi phí sản xuất thực trên toàn Thái Lan. Họ đề xuất mức giá mà nông dân có thể tiếp tục hoạt động ở các cỡ tôm khác nhau. Mỗi nông dân có thể đăng ký trại nuôi của họ và ký hợp đồng sản xuất với một nhà chế biến đóng gói. Sau đó nhà chế biến này sẽ hỗ trợ nông dân và mua ở giá mà DOF đề xuất lên tới 10 tấn mỗi trại nuôi”.

Trong các cuộc thảo luận với các nhà chế biến đóng gói trong suốt ThaiFex, một số nhà điều hành từ ngành chế biến bày tỏ sự công kích với cơ chế trên, tạo điều kiện đẩy giá tôm nguyên liệu Thái Lan tiếp tục tăng. Tuy nhiên, đối với phần lớn các nhà chế biến, họ đồng tình với việc phải có hành động giải quyết tình trạng hiện tại. “Giá tôm nguyên liệu có thể tăng cao hơn nhưng hiện giá cũng đã quá cao so với Ấn Độ và Indonesia”, theo một giám đốc doanh nghiệp tôm lớn tại Thái Lan phát biểu. Theo dữ liệu giá tôm của Undercurrent News, trong tuần 21 của năm 2018, giá tôm nguyên liệu Thái Lan loại 60 con/kg là 3,75 USD/kg. Giá tôm nguyên liệu Ấn Độ cùng cỡ trong tuần 21 chỉ là 3,28 USD/kg.

Do giá tôm Thái Lan đã cao hơn nhiều so với các nước khác, cơ chế trên chắc chắn sẽ gây thiệt hại cho doanh thu của các nhà chế biến xuất khẩu tôm Thái Lan, theo nhận định của ông Viriyanantawanit, người trước đó đã tuyên bố là “ngành tôm Thái Lan đang trong tình trạng tồi tệ nhất trong lịch sử. “Nhưng lựa chọn duy nhất là hỗ trợ cho nông dân. Nếu nông dân không thả nuôi, doanh nghiệp sẽ không có tôm để chế biến, và đó mới là thảm họa thực sự. Các nhà chế biến đóng gói có thể tức giận vì thua lỗ thêm nhưng họ phải làm những gì cần phải làm để giảm cơn sốt nóng của nông dan và thông qua việc hỗ trợ, họ kỳ vọng nông dân sẽ đánh giá cao doanh nghiệp”.

Giá tôm

Theo các số liệu công bố chính thức trên truyền thông Thái Lan, việc đăng ký tham gia cơ chế trên là từ 14 – 18/5 và mục tiêu giao dịch là đạt 10.000 tấn. Kế hoạch sẽ diễn ra từ 25/5 – 23/7.

Các mức giá theo thỏa thuận là:

• THB 170/kg cho loại 40 con/kg
• THB 160/kg cho loại 50 con/kg
• THB 145/kg cho loại 60 con/kg
• THB 135/kg cho loại 70 con/kg
• THB 130/kg cho loại 80 con/kg
• THB 125/kg cho loại 90 con/kg
• THB 125/kg cho loại 100 con/kg

Đây là mức giá chênh khoảng 20% so với mức giá hiện tại. Từ 21 – 26/5, giá tôm nguyên liệu Thái Lan đã tăng nhẹ lên 120 Baht/kg loại 60 con/kg; 117 – 118 Baht/kg đối với loại 70 con/kg; và 113 – 115 Baht/kg đối với loại 80 con/kg.

Tuy nhiên, giá tôm hồi đầu năm là 180 – 185 Baht/kg loại 60 con/kg; 170 – 180 Baht/kg đối với loại 70 con/kg; và 165 Baht/kg đối với loại 80 con/kg, trước khi giảm mạnh. “Giá tôm Thái Lan đang bắt đầu tăng. Một số nông dân đang găm hàng  do họ muốn bán tôm theo kích cỡ họ đã ký hợp đồng với các nhà chế biến đóng gói ở các mức giá trên”, ông Viriyanantawanit cho hay.

Theo Undercurrent News (gappingworld.com)