“Theo các ước tính của chính phủ, tính đến ngày 4/3, Myanmar đã xuất khẩu 3,2 triệu tấn gạo từ đầu năm tài khóa 2017-18 đến nay. Con số này có thể tăng lên nếu Myanmar tiếp tục xuất khẩu”, phó thư ký thường trực MOALI U Myo Tint Tun phát biểu. Ước tính này được xác nhận bởi Bộ trưởng Liên đoàn U Aung Thu trong phát biểu tại một cuộc gặp gỡ nông dân hôm 2/3 vừa qua.

Tuy nhiên, Myanmar vẫn chủ yếu xuất khẩu gạo chất lượng trung bình sang Trung Quốc, cho thấy nước này vẫn quá phụ thuộc vào thị trường láng giềng Trung Quốc. Do đó, Myanmar cần có những bước đi nhằm cải thiện chất lượng gạo, qua đó gia tăng giá trị, mở rộng thị trường ngoài Trung Quốc để đa dạng hóa rủi ro. Mặc dù đây là một bước đi đúng đắn, động thái này sẽ đưa nông dân Myanmar vào cuộc đua sản xuất – xuất khẩu gạo chất lượng cao hiện nay giữa Thái Lan, Ấn Độ và Việt Nam.

Đối mặt với thách thức cạnh tranh này, nông dân trong cuộc gặp bàn tròn với chính phủ đang tìm kiếm sự hỗ trợ về dài hạn, lãi suất thấp, mà thiếu các hỗ trợ này, Myanmar sẽ bế tắc trong nền lúa gạo năng suất thấp. “Nông dân gặp rủi ro thua lỗ lớn do biến đổi khí hậu, dịch hại, giá cả bất ổn và các yếu tố khác. Trên tất cả, người dân Myanmar đang phải trả nợ lãi suất lớn nên nhiều người phải đi làm tại các thành phố lớn, xuất khẩu lao động để trả nợ”, ông U Thein Aung phát biểu trong cuộc gặp với nông dân.

Chính phủ Myanmar gần đây đã nâng mức vay nợ cho nông dân thêm 1,5 lần, và cũng đang nhận được sự hỗ trợ từ phái chính phủ Nhật Bản. “Vấn đề là khi nợ càng tăng, gánh nặng lên nông dân càng nặng hơn nếu xảy ra phá sản hay thua lỗ do biến đổi khí hậu hoặc biến động giá”, theo ông U Hla Kyaw, thứ trưởng Bộ Nông nghiệp, Chăn nuôi và Thủy lợi Myanmar nhấn mạnh.

Theo Black Sea Grain (gappingworld.com)