Tuy vậy, đó chưa phải là điều nông dân lo lắng bởi họ đang đối mặt với việc sản xuất ra hàng hóa nhưng chẳng có đầu ra. Chính phủ liên tiếp có chủ trương mua lúa tạm trữ cho nông dân nhưng xem ra chủ trương này mới tới doanh nghiệp còn người nông dân thì...

Đi qua vùng lúa ế

Cho đến nay, bà con nông dân huyện Hồng Dân (Bạc Liêu) đã thu hoạch rộ trà lúa hè thu. Theo Phòng NNPTNT huyện, năng suất trà lúa này năm nay giảm mạnh, khoảng 4,2tấn/ha. Nguyên nhân được xác định do đầu vụ người nông dân đối mặt với hạn, mặn đến khi thu hoạch lai rơi đúng vào mùa mưa nên năng suất giảm đáng kể. Tuy nhiên, chuyện năng suất giảm chưa phải là lo lắng thật sự của người nông dân bởi họ đang ngồi trên lửa vì lúa đầy đồng nhưng chẳng mấy người mua.

Ông Trần Văn Tho, ấp Tà Ben, xã Ninh Hòa, huyện Hồng Dân sản xuất trên 2ha lúa hè thu vừa rồi thu về 8 tấn lúa phân tích chi ly: “Trong tất cả vụ mùa thì vụ hè thu là khó sản xuất nhất vì mưa gió thất thường và chi phí sản xuất rất cao. Chúng tôi tính toán giá thành hạt lúa hè thu lên đến 3.200 đồng/kg nhưng bán rất chậm”.

Hiện tại giá lúa thu mua tại ruộng của khu vực này chỉ dao động 3.200 đến 3.500 đồng/kg đối với lúa khô; lúa ướt thương lái không mua họa hoằn lắm cũng chỉ mua với giá 2.200 đến 2.500 đồng/kg. Trong khi đó, nhân công cho mùa vụ này rất cao. Ông Nguyễn Văn Thanh, xã Ninh Quới cho biết: “Công cắt lúa năm nay cao quá, vừa rồi tôi có 10 công lúa bị sập họ bảo một công 250.000 đồng mới chịu cắt. Lúa sập, chất lượng, năng suất giảm bán giá thấp mà công cán lại cao, chịu sao thấu”.

Dân tự tạm trữ

Để tạm trữ lúa chờ giá, ông Trần Văn Thọ mua nhiều bao về để đựng lúa sau khi đã phơi khô. Sau đó ông để ở nhà sau chờ giá. Theo ông, đó là cách tốt nhất để giữ lúa được lâu, nhưng cũng thừa nhận là chỉ giữ được khoảng 3 tháng không bị mốc. Tại huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) tình trạng cũng tương tự. Theo Phòng NNPTNT huyện đến nay toàn huyện còn tồn trên 250.000 tấn trên tổng số gần 300.000 tấn lúa hè thu đã thu hoạch. Người dân tự tạm trữ chờ giá vì càng bán càng lỗ vốn.

Chị  Nguyễn Thị Út, xã Khánh Bình (huyện Trần Văn Thời) đành ngậm ngùi bán bớt 2 tấn lúa với giá chỉ 3.200 đồng/kg để trả tiền vật tư nông nghiệp cho các chủ vựa theo hợp đồng.

Trước tình hình lúa vàng đồng không có người mua, chính quyền địa phương đã đề nghị doanh nghiệp thu mua theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ nhưng mọi việc diễn ra không mấy thuận lợi. Về phí, doanh nghiệp (Cty Lương thực Bạc Liêu) cho rằng nhu cầu xuất khẩu gạo hiện nay thấp, Cty ký hợp đồng theo phân bổ của Tổng Cty lương thực miền Nam nên khó mua tạm trữ theo giá để nông dân lãi 30% theo quy định.

Về chủ trương mua tạm trữ lúa cho dân đảm bảo để người nông dân có lãi, ông Lương Phương Đông, Trưởng phòng NNPTNT huyện Hồng Dân phân tích: “Đã đến lúc Chính phủ cần hỗ trợ trực tiếp đến người nông dân thay vì hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp thu mua, bởi hơn ai hết, chính người nông dân mới tính toán được sản phẩm mình làm ra lời lỗ thế nào, đằng này giá lúa xuống thấp như vậy mà cứ đưa ra giá sàn rồi cộng vào 30% để nói nông dân lãi 30% là chưa thật sự công bằng với nông dân”.

Lúa được chở ra tận ngoài QL1A chờ người mua nhưng luôn bị hàng xáo chê lên chê xuống.