Tình hình lũ lụt tại vành đai lúa gạo châu Á đang thu hút sự chú ý của toàn thế giới mặc dù đến nay vẫn chưa có ảnh hưởng của thiên tai đến giá gạo thế giới. Các nhà giao dịch Thái đã nâng giá chào bán khoảng 5 USD, đẩy giá gạo Thái Lan 100% B lên mức khoảng 615 USD/tấn. Việt Nam, ngược lại, hạ giá chào bán khoảng 5 USD, đẩy giá gạo Việt 5% tấm xuống mức khoảng 570 USD/tấn. Giá gạo Ấn Độ 5% tấm giảm giao dịch quanh ngưỡng 480 USD/tấn, tương đương mức giá chào tuần trước. Giá gạo chào bán từ Pakistan không đỏi, khi các nhà xuất khẩu nước này chào giá bán gạo Pakistan 5% tấm quanh mức 500 USD/tấn.

Tình hình lũ lụt nghiêm trọng tại châu Á vẫn không thúc đẩy những nhà nhập khẩu gạo tăng cường giao dịch. Trong khi đó, giá gạo nội địa tại các nước sản xuất lớn lại bắt đầu tăng. Một số nhà giao dịch gạo tại Việt Nam bắt đầu tích trữ gạo trở lại và các nhà chức trách Việt Nam lo ngại về tình trạng này, đã bắt đầu bàn đến việc có thể xuất gạo từ kho dự trữ quốc gia nếu giá gạo nội địa tăng nóng. Các nhà giao dịch Việt Nam đang theo dõi sát sao diễn biến của thị trường gạo Thái Lan khi chương trình thu mua lúa gạo của chính phủ nước này bắt đầu triển khai từ ngày 7/10, với mức giá thu mua khoảng 480 USD/tấn. Đồng thời vấn đề lũ trên đồng bằng sông Cửu Long lên cao nhất trong 10 năm cũng thu hút sự chú ý của thị trường. Các nhà chức trách Việt Nam đang cảnh báo các nhà xuất khẩu gạo Việt Nam đảm bảo có gạo sẵn có trong kho dự trữ khi có tín hiệu thị trường thuận lợi.

Cho đến nay, trong khi Việt Nam chưa chịu ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng lũ lụt như các nước khác, Thái Lan đang trải qua thảm họa lũ lụt nghiêm trọng nhất trong vòng 50 năm qua và lượng lúa gạo thiệt hại do lũ tại nước này ước tính lên đến 2 – 4 triệu tấn.

Khoảng 2,4 triệu người mất nhà cửa do lũ và thủ đô Bangkok cũng bị đặt trong tình trạng nguy hiểm do lũ lụt nghiêm trọng. Rõ ràng, những người tiêu dùng Thái sẽ tìm cách tích trữ gạo và các hàng hóa tiêu dùng thiết yếu khác qua các cửa hàng tại Bangkok. Vấn đề là ở chỗ mặc dù thị trường không thiếu gạo nhưng lũ lụt làm ảnh hưởng đến hoạt động logistics gạo và thực phẩm từ các khu vực lân cận. Các nhà đóng gói gạo Thái tuyên bố thị trường rất dồi dào gạo. Chính phủ Thái cho biết sẽ xuất khoảng 100 – 200 ngàn tấn gạo từ kho dự trữ gạo cũ để hỗ trợ cho người dân bị nạn. Hiện chính phủ Thái đang nỗ lực đối phó với những thiệt hại về người và của do lũ lụt gây ra, kéo sự chú ý của giới truyền thông nước này khỏi chương trình thu mua gạo của chính phủ mới bắt đầu từ thứ 6 tuần trước. Do lượng gạo mà các nhà xuất khẩu nước này đang nắm giữ vẫn rất lớn nên giá xuất khẩu gạo có thể sẽ không biến động mạnh, bất chấp tình trạng lũ lụt tồi tệ nhất trong vòng 50 năm qua tại nước này và chương trình thu mua gạo của chính phủ Thái Lan. Tuy nhiên, những diễn biến mới vẫn cần được theo dõi sát sao.

Trong khi đó, Philippines vẫn giữ vững lập trường không cần nhập khẩu thêm gạo trong năm 2011, bất chấp tình trạng lũ lụt, và chỉ xem xét trở lại vấn đề này vào tháng 11.

Những nhà xuất khẩu Ấn Độ vẫn là những nhà giao dịch hoạt động tích cực nhất trên thị trường, mặc dù lượng giao dịch thấp và nguồn cung gạo của nước này tiếp tục tăng lên. Chính phủ Ấn Độ hiện đang dự báo nước này cũng có một vụ lúa mỳ bội thu. Dự trữ gạo có thể sẽ tiếp tục căng thửng do các cơ quan chức trách Ấn Độ có kế hoạch thu mua sản lượng lúa gạo kỷ lục 35,31 triệu tấn từ nông dân trong niên vụ 2011/12, so với mức 33 triệu tấn trong niên vụ 2010/11.

Giá gạo tương lai tại thị trường Trung Quốc hiện giao dịch quanh ngưỡng 384 USD/tấn, tăng 7 USD so với giá giao dịch tuần trước.

Kim Dung AGROINFO