Ông Đoàn Triệu Nhạn, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - ca cao Việt Nam cho hay, từ năm 2005, chúng ta đã có tiêu chuẩn TCVN 4193-2005 phù hợp với cách phân loại của Hội đồng Cà phê thế giới nhưng quy định trên lại không có tính bắt buộc nên chưa mấy nhà sản xuất chế biến áp dụng. Sau khi có kết luận của Bộ Thương mại (nay là Bộ Công Thương) bắt buộc các nhà sản xuất và chế biến phải áp dụng tiêu chuẩn TCVN 4193-2005, bắt đầu có hiệu lực từ tháng 10/2007 thì gặp phải sự phản ứng dữ dội từ phía các nhà xuất khẩu. Các nhà quản lý và DN đã trao đổi thẳng thắn vấn đề này tại hội thảo Nâng cao chất lượng và lộ trình áp dụng TCVN 4193-2005 tổ chức ngày 25/10.
"Chúng ta đã bị thế giới nhắc nhở rất nhiều về chất lượng cà phê xuất khẩu. Tôi đề nghị Chính phủ cần có hành động ngay để có hướng đi trong việc nâng cao chất lượng. Chúng ta phải coi đây là sự cạnh tranh sống còn của cà phê Việt Nam với thế giới. Có chất lượng tốt thì cạnh tranh tốt. Nếu người sản xuất và DN chế biến xuất khẩu chưa áp dụng được tiêu chuẩn TCVN 4193-2005 thì việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế là hết sức khó khăn"- ông Nhạn lưu ý.
Ông Vũ Đức Tiến, Tổng giám đốc Công ty CP xuất khẩu cà phê Tây Nguyên cho biết: "Là một nhà xuất khẩu luôn đạt 18-20% lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam, tôi thấy tiêu chuẩn này còn nhiều bất cập, chưa hợp lý, chưa phù hợp với thế giới và được bạn hàng đồng tình. Tất cả các nhà xuất khẩu và nhập khẩu chưa gặp nhau khi áp dụng tiêu chuẩn này.
Trong khi đó, theo ông Nguyễn Văn Xuân (Trưởng phòng Nông sản thực phẩm, Trung tâm Tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam), nên áp dụng tiêu chuẩn này với từng loại cà phê một. Như vậy sẽ rất khách quan với người mua lẫn người bán. Nhà nhập khẩu hiện nay muốn mua sô vì mua như thế thì họ nhàn. Họ chỉ cần làm một số thao tác, vì thế, giá trị lợi nhuận sẽ tăng cao.
Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), ông Nguyễn Trí Ngọc đánh giá: Hiện sự phối kết hợp để thực hiện tiêu chuẩn TCVN 4193-2005 đối với cà phê chưa tốt. "Khâu mang tính đột phá hiện nay là từ DN và các cơ quan nhà nước. Có như thế, nông dân - những người sản xuất mới áp dụng. Khó nhưng chưa muộn" - ông Ngọc nói.
Trong tháng 9/2007, sản lượng cà phê xuất khẩu của cả nước đạt 40.000 tấn với kim ngạch đạt 67 triệu USD. Kết quả này đã nâng tổng sản lượng xuất khẩu cà phê từ đầu năm đến nay lên 975.000 tấn với tổng kim ngạch 1,47 tỷ USD. So với cùng kỳ năm trước, sản lượng cà phê xuất khẩu tăng 45%, kim ngạch tăng tới 87%. Bộ NN&PTNT cho biết, hiện giá cà phê xuất khẩu tăng từ 80-100 USD/tấn so với cùng kỳ tháng trước và xấp xỉ mức 1.800 USD/tấn - là mức giá cao nhất trong vòng 9 năm qua.
Đến nay, cà phê đang là mặt hàng dẫn đầu về kim ngạch xuất khẩu trong nhóm hàng nông, lâm sản. Năm 2007 cũng là năm đầu tiên kim ngạch xuất khẩu cà phê vượt kim ngạch xuất khẩu gạo với mức 13%. Theo nhận định của Bộ NN&PTNT, giá cà phê ở xu hướng chung là tăng về dài hạn và xuất khẩu cà phê vẫn tiếp tục ở thế thuận lợi về giá cả và thị trường.