Kết nối nghiên cứu với thực tiễn
cho một nền NÔNG NGHIỆP tăng trưởng toàn diện
Khả năng doanh nghiệp XK điều bị kiện- Thời gian đang được tính bằng “vàng”
22 | 05 | 2008
Báo Công Thương Điện tử đã đưa tin về việc một số doanh nghiệp nước ngoài đang trong quá trình hoàn thành các thủ tục pháp lý để tiến hành kiện các doanh nghiệp XK điều của Việt Nam vi phạm hợp đồng giao hàng. Đến nay vụ việc đang bước vào giai đoạn “nóng” sau khi Công ty luật Clyde & Co (Anh quốc) đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ Việt Nam.
Các cơ quan quản lý đang kiến nghị Chính phủ một số giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp XK điều. Tuy nhiên những kiến nghị này đang gây nhiều tranh cãi ngay trong chính cộng đồng doanh nghiệp XK điều.

Nguy cơ đối mặt với một vụ kiện lớn

Trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Công ty Luật Clyde & Co thông báo, các doanh nghiệp Việt Nam phải nhanh chóng giao hàng và xử lý các thiệt hại của họ, nếu không họ sẽ kiện ra trọng tài quốc tế buộc bồi thường hợp đồng.

Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS), trên thực tế thì không chỉ có 28 doanh nghiệp XK điều Việt Nam vi phạm hợp đồng không giao hàng đúng kỳ hạn cho các công ty của Anh mà có tới 38 doanh nghiệp. Theo lý giải của các doanh nghiệp Việt Nam, đầu tháng 4/2007, các doanh nghiệp điều Việt Nam đã ký XK khoảng 5.000 container nhân điều. Hiện các doanh nghiệp đã và đang tiến hành giao khoảng 4.300 container. Còn khoảng 700 container trị giá 50 triệu USD rất khó thực hiện vì nhiều lẽ: thứ nhất, giá ký kết hợp đồng của các doanh nghiệp quá thấp so với giá thành; thứ hai, 4 tháng đầu năm chi phí đầu vào tăng quá cao. Cụ thể giá điều thô tăng gần 45%, bao bì tăng 44%, lãi vay ngân hàng tăng 80%, bao bì tăng 30%, vận chuyển 30%, lương công nhân không những tăng mà lao động còn bỏ đi rất nhiều… khiến chi phí dầu vào đã tăng tới 40%; thứ ba, tác động từ việc các ngân hàng siết chặt và tăng lãi suất cho vay, khiến doanh nghiệp thiếu tiền để sản xuất đúng tiến độ. Chính những khó khăn này đã khiến doanh nghiệp không đảm bảo sản xuất chế biến đạt công suất để đạt tiến độ giao hàng.

Thời gian đang bị siết lại

Các nhà NK đã không đồng tình với cách lý giải trên của doanh nghiệp XK điều Việt Nam, họ cho rằng, các doanh nghiệp Việt Nam làm ăn không đàng hoàng. Bởi thời gian ký hợp đồng, hạn giao hàng và thời vụ thu hoạch điều là tháng 6/2007. Vào thời điểm đó, nếu các doanh nghiệp giao hàng thì không hề bị lỗ. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này đã không giao cho nhà NK mà đem bán đi để lấy giá cao, hy vọng giá nhân điều thô sẽ hạ, họ có thể thu mua trở lại để xuất trả hợp đồng đã ký. Tuy nhiên, từ đó giá điều thô cứ liên tục tăng khiến các doanh nghiệp như “gà mắc tóc”. Nếu thực hiện đúng theo hợp đồng, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ bị lỗ tới 20 triệu USD. Nếu không giao hàng thì đối mặt với vụ kiện ngày càng có nguy cơ diễn ra rất gần.

Thực tế thì thời gian qua, phía các nhà NK cũng đã cho các doanh nghiệp XK điều Việt Nam có thời gian để thực hiện nốt các hợp đồng. Tuy nhiên, thời gian đó không thể là vô hạn, vì thế nếu tình trạng này còn kéo dài thì vụ kiện không chỉ xảy ra với các nhà NK của Anh mà còn với hàng loạt các nhà NK nước khác... điều đó sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín ngành điều nói riêng và nông sản XK của Việt Nam trên thị trường thế giới nói chung.

Giải pháp nào

Vinacas cho biết, Vinacas đã có một số kiến nghị ngành chức năng những giải pháp quan trọng như: giảm thuế NK điều thô từ 5% xuống còn 0%; tăng hạn mức vay vốn, giảm lãi suất để NK điều phục vụ XK bởi mỗi năm các doanh nghiệp phải nhập khoảng 100.000 tấn điều thô về chế biến phục vụ XK vì sản lượng trong nước không đủ đáp ứng công suất chế biến của các nhà máy; lựa chọn một số doanh nghiệp có và giao hàng ngay để chứng minh thiện chí với đối tác...

Hiện Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) đã đồng ý và có kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ. Bộ NNPTNT cũng đã đề nghị ngân hàng tăng hạn mức vay cho các doanh nghiệp XK điều, đồng thời bổ sung các doanh nghiệp XK nông, lâm, thủy sản vào danh mục các khách hàng được vay ngoại tệ theo quy định của Thống đốc Ngân hàng nhà nước.

Trong khi phía các cơ quan quản lý đang tiến hành tìm các giải pháp tháo gỡ như vậy thì không ít ý kiến cho rằng, nếu thực sự số doanh nghiệp XK điều làm ăn không đàng hoàng, vì lợi ích trước mắt mà không tính đến hậu quả lâu dài, cứ gây hậu quả nặng nề rồi chạy đi yêu cầu cơ quan quản lý giải quyết, điều đó là bất công với các doanh nghiệp làm ăn chính đáng.


Nhiều doanh nghiệp cho rằng, các cơ quan chủ quản và Chính phủ nên chăng chỉ hỗ trợ do những thiệt hại từ yếu tố khách quan đem lại, cân đối mức thuế NK điều thô, còn doanh nghiệp vi phạm thì phải chịu trách nhiệm với chính việc làm của mình, như vậy mới đảm bảo sự công bằng và đúng với hoạt động theo cơ chế thị trường.



Nguồn: baothuongmai.com.vn
Báo cáo phân tích thị trường