Theo Korbsook Iamsuri, chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, cho biết nhu cầu trên thị trường thế giới tiếp tục tăng và mức tăng phụ thuộc vào lượng gạo mà chính phủ mới của Thái Lan quyết định thu mua và cơ chế thu mua gạo.

Giá gạo tăng sẽ làm tăng chi phí thực phẩm toàn cầu. Giá thực phẩm toàn cầu đã tăng lên mức kỷ lục vào tháng 2/2011. Gạo là loại ngũ cốc tăng giá mạnh nhất trong năm nay khi nông dân Mỹ, nước xuất khẩu lớn thứ 3 thế giới, chuyển sang trồng các loại ngũ cốc khác.

Gạo là nhân tố làm tăng lạm phát mạnh nhất trong năm nay. Theo ông Jonathan Barratt, tổng giám đốc Commodity Broking Services Pty, chuyên gia đã dự đoán đúng về sự tăng giá trong tuần trước, cho biết hiện vẫn còn nhiều yếu tố cần được quan sát kỹ lưỡng. Giá gạo thô trên thị trường Chicago đã tăng 18% trong năm nay, vọt lên mức 17,19 USD/100 pounds vào ngày 15/7, mức giá cao nhất kể từ 10/2008. Tại Thái Lan, gạo loại B đã tăng 8,5%, lên mức 563 USD/tấn từ khi đảng Pheu Thái thắng cử.

Ông Korbsook dự đoán chính sách mới của Thái Lan có thể đẩy giá gạo tăng cao. Theo khảo sát của Bloomberg với 4 nhà xuất khẩu, xay xát và các nhà giao dịch, giá gạo có thể lên mức 800 USD/tấn trong quý 4/2011.

Giá tăng

Theo chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, nhu cầu gạo thế giới năm 2011 sẽ tăng, ngay cả khi giá cao trong quý tới. Tuy vậy, bà không đưa ra dự báo về mức tăng giá.

Lãnh đạo mới của Thái Lan, bà Yingluck Shinawatra, vừa thắng cử trong cuộc bầu cử vừa qua hứa sẽ thu mua gạo của nông dân với giá cao hơn để thúc đẩy thu nhập tại nông thôn và tăng lương tối thiểu. Chính phủ của bà có kế hoạch thu mua gạo chưa xay xát từ nông dân với mức giá 15.000 Bath/tấn (tương đương 503 USD/tấn).

Lần cuối một chính sách tương tự được thực hiện tại nước này là khi chính phủ Thái Lan được dẫn dắt bởi ông Thaksin Shinawatra, anh trai bà Yingluck. Theo chính sách này, chính phủ Thái thu mua 5,4 triệu tấn trong giai đoạn tháng 11/2008 – 6/2009. Lượng thu mua này tương đương 18% tổng giao dịch gạo toàn cầu trong năm 2008, thời điểm tình trạng thiếu thốn thực phẩm làm dấy lên các cuộc bạo động từ Haiti đến Ai Cập.

Theo chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, nước này có thể có lượng gạo cho xuất khẩu khoảng 12 triệu tấn trong năm nay, nếu không có bất cứ sự can thiệp nào của chính phủ. Đây là mức sẵn có xuất khẩu lớn nhất từ trước đến nay, vượt qua mức 10,14 triệu tấn xuất khẩu trong năm 2003 – 2004, theo số liệu của USDA.

Chỉ số giá gạo tăng

Chỉ số giá gạo được UN tính toán, từ giá 16 loại gạo sản xuất từ Việt Nam đến Mỹ, đã tăng trong tháng 6, lần đầu tiên kể từ tháng 2. Giá gạo xuất khẩu Thái Lan còn chưa định hình đã giúp thúc đẩy giá gạo thế giới.

Sản lượng gạo thế giới sẽ tăng 2,7%, lên mức 476,1 triệu tấn trong niên vụ 2011 – 2012, vượt mức cầu dự đoán ở mức 469,9 triệu tấn, theo dự báo của FAO.

Chỉ số giá thực phẩm toàn cầu do FAO tính toán, từ 55 mặt hàng khác nhau, đã đạt mức kỷ lục 237,68 trong tháng 2/2011. Tháng 6, chỉ số này tăng 1,1%, lên mức 233,84.

Kim Dung AGROINFO