Thời gian gần đây, khu vực ĐBSCL lao đao vì giá tôm thương phẩm ngày một giảm. Có rất nhiều lý do được đưa ra tuy nhiên theo đánh giá đây chỉ là đợt giảm giá mang tính thời điểm và theo xu hướng giảm chung của thế giới. Khi sản lượng của các nước đồng loạt tăng, nhà nhập khẩu (NK) muốn ép giá và chờ giá giảm thêm. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP) khuyến cáo người nuôi không nên bỏ ao và bình tĩnh thả nuôi với mật độ thưa hơn, kéo dài thời gian nuôi, chờ đến khi giá tôm hồi phục.

Giá tôm trong nước có nơi giảm đến 30%

Giá tôm chân trắng tại đầm quý I năm nay giảm 15% so quý IV/2017 và giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong tháng 4, giá tôm thẻ chân trắng cỡ 60 - 70 con/kg giảm 10.000 - 20.000 đồng/kg so với tháng 3 xuống 110.000 - 120.000 đồng/kg. Tôm cỡ 100 - 110 con/kg giảm 15.000 - 20.000 đồng/kg xuống 85.000 - 90.000 đồng/kg

Từ đầu tháng 5 đến nay, giá tôm chân trắng và tôm sú tại tỉnh Sóc Trăng cũng như trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đang giảm dần và hiện ở mức thấp nhất trong vòng hai năm qua.

Cụ thể, thương lái ở Sóc Trăng thu mua tôm thẻ loại 100 con/kg chỉ còn khoảng 70.000 - 80.000 đồng/kg, giảm từ 20.000- 30.000 đồng/kg so với đầu năm 2018. Tôm thẻ loại 60 con/kg giá cũng rất thấp, ở mức gần 100.000 đồng/kg.

Sở Công thương Cà Mau cho biết, đầu tháng 5, giá tôm chân trắng tiếp tục giảm xuống mức thấp. Cụ thể, tôm loại 100 con/kg chỉ còn giá khoảng 80.000 đồng/kg, giảm 15% so tháng 4; còn tôm loại 70 - 90 con/kg giảm nhiều hơn nữa.

Giá tôm giảm được cho là do nguồn cung trên thị trường khá cao. Sản lượng tôm nước lợ cả nước 4 tháng đầu năm 2018 ước đạt 119,8 nghìn tấn, tăng 11% so với cùng kỳ năm trước, trong đó sản lượng tôm sú ước đạt 56,9 nghìn tấn, sản lượng tôm chân trắng ước đạt 62,9 nghìn tấn. Riêng vùng Đồng bằng sông Cửu Long sản lượng tôm sú ước 46,7 đạt nghìn tấn, tăng 1%, sản lượng tôm chân trắng ước đạt 51,5 nghìn tấn, tăng 28% so với cùng kỳ năm 2017.

Áp lực từ nguồn cung tôm thế giới tăng

Theo dự báo của nhóm nghiên cứu về thị trường tôm tại Hội nghị Thị trường Thủy sản Toàn cầu (GSMC), sản lượng tôm của các nước sản xuất chính trên thế giới sẽ phục hồi với sản lượng có thể vượt qua 3,5 triệu tấn năm 2018. Tổng sản lượng này được đánh giá là vượt lên mức cao nhất trong 10 năm qua (2008-2018).

Sản lượng tôm nuôi thế giới tăng là do sản lượng của nhiều nguồn cung lớn như: Ấn Độ, Ecuador, Trung Quốc, Việt Nam, Indonesia dự báo tăng trong năm 2018.

GSMC ước tính, sản lượng tôm của Ấn Độ có thể đạt 697.000 tấn năm 2017/2018. Sản lượng tôm của Ecuador dự kiến tăng từ 469.000 tấn năm 2017 lên 531.000 tấn năm 2018. Nhóm nghiên cứu ước tính sản lượng ở Trung Quốc “chạm đáy” năm 2017 với 525.000 tấn và dự kiến sản lượng đạt 625.000 tấn năm 2018. Indonesia cũng dự kiến tăng sản lượng tôm trong năm 2018 lên 335.000 tấn.

Trong bối cảnh giá tôm nguyên liệu giảm sâu, các nhà máy chế biến thủy sản của Việt Nam cũng không dám mua vào vì các nhà NK giảm mua. Giá XK đã giảm tới 20% so với cuối năm ngoái nhưng vẫn khó bán vào thị trường Mỹ vì người mua nghĩ giá sẽ giảm nữa. Hơn nữa, trên thị trường Mỹ, các nhà xuất khẩu (XK) tôm Việt Nam cũng phải cạnh tranh mạnh với tôm Ấn Độ bán giảm giá. Giá trung bình NK tôm Ấn Độ vào Mỹ đạt 9,9 USD/kg trong quý I/2018 trong khi giá trung bình NK tôm Việt Nam vào Mỹ đạt 11,4 USD/kg.

Trong khi đó, ở các thị trường lớn vẫn còn hàng tôm tồn kho thì nhưng chưa tới thời điểm tiêu thụ mạnh. Trong bối cảnh giá tôm giảm, các nhà NK thận trọng chờ giá tôm tiếp tục hạ nữa mới mua vào hoặc yêu cầu bên cung cấp giảm giá 10-20%.

Giải pháp nào cho người nuôi và nhà XK tôm

Giá tôm nguyên liệu giảm là xu hướng chung của thế giới, không riêng gì Việt Nam. Trước tình hình này, Hiệp hội tôm Mỹ Thanh Sóc Trăng (MTSA) đã động viên người nuôi bình tĩnh thả nuôi mật độ thưa hơn dự kiến để giảm thiểu rủi ro, thu hoạch tôm cỡ lớn hơn.

VASEP nhận định đây giải pháp dung hòa và đúng đắn tại thời điểm này bởi nếu dừng việc thả nuôi thì số tiền đã chi để cải tạo ao bị lãng phí. Song song đó, MTSA kiến nghị Chính phủ và ngân hàng một số giải pháp giúp người nuôi được tháo gỡ phần nào vốn phát triển nuôi tôm.

VASEP khuyến nghị các doanh nghiệp (DN) cần tập trung vào chất lượng để bán tôm chất lượng cao với giá cao, đồng thời tăng sản xuất các sản phẩm giá trị gia tăng mà các nước XK tôm lớn như Ấn Độ chưa có thế mạnh. Hiện tôm có tiêu chuẩn ASC (Hội đồng quản lý nuôi trồng thủy sản) đang có nhu cầu cao ở thị trường EU và có giá cao hơn hàng thường. Đây cũng là mặt hàng mà nhiều DN Việt Nam đã triển khai trong các năm qua. Vì vậy, DN và người nuôi Việt Nam cần giữ vững tiêu chuẩn này.

Theo nhiều chuyên gia ngành tôm trên thế giới, sau khi giá tôm giảm mạnh, người nuôi tại Thái Lan, Ấn Độ sẽ giảm thả nuôi, nguồn cung dự báo giảm. Sang quý III, các nhà máy trong nước tăng cường mua nguyên liệu cùng với nhu cầu “ấm lên” từ các thị trường NK, giá tôm sẽ bắt đầu tăng lên. Nhu cầu tiêu thụ tôm của Mỹ được dự báo vẫn tốt với niềm tin tiêu dùng cao và triển vọng kinh tế tích cực. NK tôm của các thị trường chính cũng được dự báo sẽ tăng trong cuối quý II hoặc đầu quý III năm nay.

Nguồn: Vietnambiz.vn