Việt Nam có điều kiện thuận lợi cho việc phát triển ngành nông nghiệp nhưng nông sản tươi và cả nông sản chế biến của Việt Nam thường chưa được định giá đúng với giá trị thật. Người sản xuất nông nghiệp chỉ mới quan tâm tới việc sản xuất ra nông sản, mà chưa đầu tư vào việc tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm.
Nguyên nhân sản phẩm Việt chưa đạt được độ tin cậy chính là vì các DN vẫn có tâm lý không muốn chia sẻ thông tin, cơ hội trong kinh doanh, nên mỗi DN làm một kiểu, không tạo ra được sự thống nhất về chất lượng và mặt bằng giá bán nên rất khó để xây dựng thị trường nông sản. Việc khởi nghiệp một cách cục bộ, chỉ dựa trên những gì mình có sẵn là nguyên nhân khiến các start up nói chung, start up trong lĩnh vực nông nghiệp tại Việt Nam khó thành công.
Trong khi đó, giáo sư Phan Văn Trường, Chủ tịch danh dự Câu lạc bộ khởi nghiệp nông nghiệp Việt Nam cho rằng, ngành nông nghiệp Việt Nam đang phát triển nhanh nhưng người làm nông nghiệp ở Việt Nam lại luôn thấp thỏm trong điệp khúc “được mùa thì mất giá, được giá thì mất mùa”. Việt Nam vốn có chủng loại nông sản đa dạng, phong phú vì thổ nhưỡng và khí hậu thuận lợi nhưng nông nghiệp Việt Nam chưa xây dựng được mạng lưới thị trường tiêu thụ có thể điều tiết cung – cầu một cách hợp lý. Chính vì vậy, nông sản Việt Nam dù sản lượng lớn nhưng giá trị kinh tế lại thấp và rất khó xây dựng thương hiệu.
“Hiện nay, tỷ lệ DN khởi nghiệp tại Việt Nam thành công rất thấp, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp thì số này còn hiếm hoi hơn. Chung quy lại cũng bởi nhận thức về hệ sinh thái khởi nghiệp còn hạn chế, hệ thống tiêu chuẩn chất lượng nông sản chưa được hoàn thiện khiến người làm nông nghiệp ở Việt Nam khó giữ được chữ “tín” một cách lâu dài và đảm bảo chất lượng sản phẩm tương xứng với giá thành” ông Trường nhận định.
Hiện nay, phong trào khởi nghiệp nông nghiệp ở Việt Nam rất sôi động, Câu lạc bộ khởi nghiệp nông nghiệp cũng có tới 73.000 hội viên, nhưng các hội viên hầu như không có sự tương tác, liên kết để hỗ trợ lẫn nhau. Thậm chí có trường hợp cùng sản xuất loại sản phẩm như nhau nhưng các DN hỏi giá của nhau rồi hạ giá sản phẩm của mình để bán được hàng! “Ở các nước phát triển, các DN khởi nghiệp thường vui vẻ ngồi lại cùng với nhau để thảo luận tìm ra giải pháp tối ưu”, giáo sư Trường góp ý thêm.
Ông Seb Tran, Giám đốc công ty Shi Marcoms nhận định, DN khởi nghiệp nông nghiệp Việt Nam có điểm yếu là chưa định hình được mô hình kinh doanh và mục tiêu của từng giai đoạn phát triển. DN khởi nghiệp thường không đủ kiên nhẫn để xây dựng chiến lược marketing, xây dựng hình ảnh, định vị thương hiệu cho sản phẩm của mình. Ông Seb Tran cũng cho rằng, người khởi nghiệp nông nghiệp hiện nay muốn thành công phải hướng tới mục tiêu bền vững ngay từ đầu bằng việc xây dựng chiến lược kinh doanh dài hạn và tăng cường sự liên kết trong hệ sinh thái khởi nghiệp.
Đồng quan điểm, Viện trưởng Viện công nghệ sinh học và ứng dụng vi sinh miền Nam Bùi Hồng Quân cho biết, những DN khởi nghiệp nông nghiệp còn trụ vững đến nay đều là những DN xác định sản xuất, kinh doanh theo hướng bền vững ngay lúc bắt đầu.
“Người khởi nghiệp nông nghiệp cần xác định đầu tư một cách dài hạn, rất khó để có lãi ngay như hoạt động thương mại hay dịch vụ. Phải có đủ kiên nhẫn thực hiện mục tiêu cho từng giai đoạn và đây cũng là yếu tố để nông nghiệp sạch phát triển theo hướng bền vững. DN khởi nghiệp phải xác định nông sản, thực phẩm là sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe con người, người tiêu dùng sẵn sàng chi trả cho sản phẩm được đảm bảo là an toàn. Mục tiêu của người sản xuất nông nghiệp là phải xây dựng được lòng tin đối với khách hàng qua sản phẩm của mình”, ông Quân nói.
Cam kết hỗ trợ DN khởi nghiệp nông nghiệp sạch để hướng đến bền vững, ông Trần Quốc Cường, Phó trưởng phòng Huấn luyện-Trung tâm Xúc tiến thương mại TP.HCM khẳng định: “Khi DN sản xuất được sản phẩm chất lượng, chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ xúc tiến thương mại để tạo nên thương hiệu sản phẩm hàng hóa tại TP.HCM và các tỉnh phía Nam. Đồng thời, chúng tôi cũng sẽ kêu gọi đầu tư ở tất cả các lĩnh vực mà các DN khởi nghiệp đang cần”.
Minh Lâm/https://khoinghiep.org.vn