Tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông đang kiểm tra thuế quan, phí giao dịch và các biện pháp trừng phạt khác sau khi cho rằng Guatemala từ bỏ thỏa thuận làm giảm dòng người di cư bất hợp pháp.  Theo dữ liệu từ Hiệp hội cà phê quốc gia Guatemala (Anacafe), các công ty của Mỹ gồm cả Starbucks là những người thu mua cà phê chính của quốc gia Mỹ Latinh này.  Cà phê là một trong những mặt hàng xuất khẩu quan trọng của nước này sau chuối.

Trong khi làn sóng thuế quan mới của ông Trump nhằm giảm hoạt động nhập cư bất hợp pháp, nhiều người cho rằng động thái này có thể sẽ tạo ra kết quả ngược lại. Cuộc khủng hoảng cà phê đã buộc nhiều người trồng qui mô nhỏ rời khỏi đất nước và di cư qua Mexico để vượt biên giới sang Mỹ. Thuế quan mới có thể sẽ tiếp tục đánh bại thị trường hàng hóa ở Guatemala và làm trầm trọng thêm vấn đề di cư.

"Trong khi không có thông tin chính thức nào về việc đặt thuế quan nhưng chúng tôi đang phân tích tác động và các tình huống có thể xảy ra," ông Bern Bern Solano, Chủ tịch của Anacafe, cho biết qua email. "Mỹ là đối tác thương mại chính của Guatemala, nếu thuế quan tăng, nó sẽ ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của đất nước chúng tôi".

Giá cà phê kì hạn giao dịch tại New York đã giảm gần 25% trong hai năm qua khi nguồn cung bùng nổ ở Brazil, nhà sản xuất và xuất khẩu hàng đầu thế giới. Cạnh tranh đã trở nên rất khốc liệt và giá cả quá thấp, việc trồng cà phê đã trở nên khó khăn đối với nhiều người trồng qui mô nhỏ dẫn đến thế hệ sau bỏ lại công việc kinh doanh cà phê. Guatemala là quốc gia có tỉ lệ bất bình đẳng cao nhất ở Mỹ Latinh với tỉ lệ nghèo đói, suy dinh dưỡng và trẻ em tử vong lớn nhất trong khu vực, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, theo Ngân hàng Thế giới.

"Nếu ông Trump khiến mối đe dọa thuế quan trở thành hiện thực, nó sẽ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng giá trên quốc tế, làm phức tạp thêm nền kinh tế của 125.000 gia đình sản xuất cà phê Guatemala, những người cần tìm giải pháp thay thế để tạo ra thu nhập, trong số đó là sự di cư", ông Solano nhấn mạnh