Có thể nói, nông dân Quảng Ngãi đang gặp nhiều khó khăn: Vụ đông xuân do lốc và những cơn mưa trái mùa vừa qua đã làm hàng chục nghìn ha lúa, ngô mất trắng. Tiếp đến, vụ sắn năm nay, nhiều nông dân bị thất thu lớn do một loại bệnh không rõ nguyên nhân đã làm sắn chết hàng loạt. Toàn tỉnh trồng hơn 15.500 ha sắn thì gần một nửa diện tích bị bệnh. Các huyện bị thiệt hại nặng như: Bình Sơn, Ba Tơ, Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, Nghĩa Hành, Mộ Ðức, Ðức Phổ, Trà Bồng. Riêng huyện Minh Long trồng hơn 1.500 ha sắn thì 60% bị bệnh và huyện Sơn Hà trồng 5.000 ha thì đã có 2.700 ha bị bệnh. Nhiều nông dân thu hoạch sắn năng suất chỉ đạt 17 tấn/ha (giảm 5 tấn/ha so vụ trước). Hầu hết diện tích sắn bị bệnh không những cho năng suất thấp mà chất lượng củ cũng chỉ đạt dưới 20 độ và giảm 5-7, so với vụ trước...
Ði trên các vùng sắn trọng điểm của tỉnh trong những ngày đầu tháng 5 này, chúng tôi thấy bà con nông dân đang tập trung thu hoạch với nét mặt không vui. Hàng nghìn ha sắn của bà con nông dân trong tỉnh đã đến kỳ thu hoạch thì đùng một cái bị bệnh chết khô từ nửa thân cây đến ngọn. Anh Hồ Phước Ðệ, ở thôn Diên Sơn 7, xã Long Sơn, huyện Minh Long xót xa nói: Gia đình trồng tám sào sắn cao sản trong vụ này nhưng bị bệnh chết gần hết, mất "cả chì lẫn chài". Năm ngoái, cũng trên diện tích này, anh bán cho Nhà máy sắn Tịnh Phong hơn tám triệu đồng (đã trừ các khoản chi phí sản xuất). Gần đây, bà con thôn Diên Sơn phát triển mạnh cây sắn, với diện tích trồng hằng năm khoảng hơn 450 ha, nhưng vụ này nhiễm bệnh hơn 50% diện tích năng suất bình quân chỉ đạt tám tấn/ha (giảm bảy tấn/ha). Nhiều hộ trồng sắn thất thu lớn, cuộc sống khó khăn. Nông dân ở đây giảm nhanh được hộ nghèo chủ yếu là nhờ phát triển mạnh cây sắn và trồng rừng nguyên liệu. Nếu vụ này thất thu thì thu nhập trong gia đình sẽ giảm đáng kể và nhiều hộ đồng bào có nguy cơ tái nghèo rất nhanh...
Trao đổi ý kiến với chúng tôi chung quanh vấn đề này, Trưởng phòng đầu tư nguyên liệu Nhà máy sắn Tịnh Phong Lê Long Việt cho biết, vụ sản xuất sắn năm nay đang phát triển tốt, có triển vọng cho năng suất cao thì đầu tháng 1-2009 xảy ra bệnh lan rộng, làm cho khoảng bảy nghìn ha sắn chết dần, gây thiệt hại đáng kể cho nông dân. Băn khoăn của nhà máy hiện nay là bệnh xuất hiện đột ngột, chưa xác định được nguyên nhân loại bệnh gây hại (chủ yếu là trên giống sắn KM-94)- Ðây là giống sắn chủ lực, được nông dân trồng phổ biến hiện nay trên đồng đất Quảng Ngãi, với năng suất, chất lượng củ đạt rất cao trong những năm qua. Hiện nay, nhiều rẫy sắn cao sản giống KM-94 ở các xã miền núi Sơn Kỳ, Sơn Thủy, Sơn Thượng (huyện Sơn Hà) và Long Sơn, Long Mai, Long Hiệp, Thanh An (huyện Minh Long) đang bị nhiễm bệnh nặng, đồng bào bỏ cây chết khô, không thu hoạch. Ðây là vụ thất thu lớn của bà con nông dân ở 10 huyện trồng nguyên liệu sắn cung cấp cho hai nhà máy sắn trong tỉnh.
Nhà máy có hai công văn gửi Chi cục Bảo vệ thực vật và Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn Quảng Ngãi đề nghị nghiên cứu, tìm ra nguyên nhân loại bệnh không rõ nguồn gốc này để có biện pháp hướng dẫn nông dân phòng, trừ dịch bệnh cho cây sắn cao sản. Thế nhưng, vẫn chưa nhận được công văn phản hồi của Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh. Nhà máy vẫn đang chủ động phối hợp các huyện vùng trọng điểm sắn tổ chức tập huấn công tác khuyến nông cho nông dân và thực hiện tuyên truyền các biện pháp phòng trừ sâu bệnh cho cây sắn. Nhà máy hướng dẫn cho nông dân làm đất, cung cấp giống sắn mới chưa bị nhiễm bệnh và hỗ trợ vốn bảo đảm cho nông dân sản xuất vụ sắn tới...
Cây sắn đã trở thành cây trồng chính lâu năm trên đất Quảng Ngãi, góp phần tăng thu nhập đáng kể cho bà con nông dân trong tỉnh. Ðặc biệt, đối với đồng bào các huyện miền núi, cây sắn được coi là cây "xóa đói, giảm nghèo" rất có hiệu quả. Vậy mà hàng chục nghìn ha sắn vừa qua bị bệnh gây hại, nông dân thất thu đáng kể nhưng ngành nông nghiệp vẫn chưa vào cuộc. Nông dân đang lao đao vì chưa được ngành chức năng hướng dẫn biện pháp phòng, trừ bệnh dịch đối với sản xuất vụ sắn hiện nay.