Sau nhiều tháng “đuối” cả về lượng và kim ngạch, xuất khẩu mặt hàng gạo đã thay đổi cục diện trong tháng 5.
Thống kê của Tổng cục Hải quan cho biết, dù vẫn giảm 7,3% về lượng, xuất khẩu gạo 5 tháng đầu năm đã tăng 0,6% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước, trong khi 3 tháng trước đó, các con số tương ứng đều giảm so với cùng kỳ.
Cụ thể, xuất khẩu gạo từ đầu năm đến nay đã đạt trên 2,9 triệu tấn với kim ngạch xấp xỉ 1,5 tỷ USD, bằng 58,4% kế hoạch cả năm, đồng thời đứng thứ 5 trong các mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu dẫn đầu cả nước, xếp sau dệt may, dầu thô, da giày và thủy sản.
Có được kết quả này là do giá gạo xuất khẩu đã tăng khá hơn trong năm nay. Cụ thể, giá gạo xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm đạt 513,43 USD/tấn, tăng khoảng 8,5% so với cùng kỳ năm trước (giá gạo xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm 2009 chỉ đạt 473,37 USD/tấn).
Trong các thị trường nhập khẩu gạo chính của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm, Philippines đạt gần 1,2 triệu tấn với trên 759 triệu USD. Tiếp đến là Singapore với trên 258 nghìn tấn và 108 triệu USD; Đài Loan nhập khẩu của Việt Nam trên 234 nghìn tấn gạo với kim ngạch trên 91,5 triệu USD; Malaysia nhập hơn 176 nghìn tấn, tương đương trên 79,5 triệu USD…
Tuy nhiên, những diễn biến có lợi cho xuất khẩu gạo đang giảm dần. Cũng theo thống kê của Tổng cục Hải Quan, giá gạo xuất khẩu bình quân tháng 5 đã giảm khoảng 40 USD/tấn so với tháng 4, xuống mức khoảng 458,35 USD/tấn.
Trong khi đó, lượng gạo xuất khẩu cùng giảm ở nhiều nhà nhập khẩu chính. Với Philippines, lượng gạo nhập khẩu của Việt Nam trong tháng 5 đã giảm mạnh xuống 176 nghìn tấn, từ mức gần 230 nghìn tấn trong tháng 4; Singapore chỉ còn trên 72 nghìn tấn, từ mức gần 107 nghìn tấn...
Theo một số dự báo gần đây của Bộ Công Thương, giá gạo sẽ khó có khả năng tăng cao trở lại do tại tất cả các nước sản xuất hàng đầu thế giới như Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia. Bangladesh, Việt Nam, Thái Lan… đều có khả năng được mùa trong năm 2010. Trong khi, nhu cầu nhập khẩu gạo vẫn ở mức thấp khi các nước nhập khẩu đã nhập gần đủ số gạo theo nhu cầu cho năm 2010.