Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết năm 2019, theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT), là một năm gặp nhiều biến cố đối với ngành chăn nuôi heo do chịu thiệt hại nặng nề từ bệnh dịch tả heo châu Phi.
Sản lượng thịt heo giảm sâu, khoảng gần 14%, so với năm 2018. Trong tháng 12/2019, bệnh dịch tả heo châu Phi tại nhiều địa phương đã được kiểm soát, một số địa phương đã công bố hết dịch, nhiều hộ chăn nuôi đã tái đàn, tuy nhiên tốc độ còn chậm do tâm lí của nhiều hộ chăn nuôi vẫn e ngại nguy cơ tái phát dịch bệnh.
Cũng theo tính toán của Bộ NN&PTNT, tính đến hết tháng 12/2019, tổng đàn heo của cả nước giảm 25,5% so với cùng kì năm 2018, sản lượng thịt heo hơi xuất chuồng cả năm 2019 ước đạt 3,29 triệu tấn, giảm 13,8% so với năm 2018.
Còn theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ, sản lượng thịt heo toàn cầu năm 2020 sẽ có xu hướng giảm 10% do bệnh dịch tả heo châu Phi ảnh hưởng nghiêm trọng tới ngành chăn nuôi ở các nước, trong đó Trung Quốc giảm 25%, Philippines giảm 16%, Việt Nam giảm 6%...
Nhiều giải pháp cân đối nguồn cung thịt heo đồng loạt triển khai
Trước tình hình thiếu hụt nguồn cung trong nước, để góp phần bình ổn giá thịt heo tại thời điểm trước Tết Nguyên đán Canh Tý năm 2020 ở thị trường nội địa, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã có văn bản chỉ đạo hệ thống Thương vụ Việt Nam tại các quốc gia, vùng lãnh thổ chủ động tổ chức làm việc, trao đổi với Hiệp hội cũng như các doanh nghiệp xuất khẩu thịt heo và các sản phẩm từ thịt heo có uy tín ở nước sở tại để cung cấp thông tin và kết nối với các doanh nghiệp nhập khẩu của Việt Nam.
Hệ thống Thương vụ tại các nước như Mỹ, Pháp, Bỉ... tích cực triển khai hoạt động kết nối giao thương, kết quả đã có khoảng trên 50 doanh nghiệp nước ngoài có nhu cầu mở rộng thêm đối tác nhập khẩu thịt heo từ phía Việt Nam, ngoài các đối tác đã có quan hệ kinh doanh từ trước đó.
Cũng theo thông tin từ các Thương vụ, do bệnh dịch tả heo châu Phi, bản thân một số nước chăn nuôi chính trên thế giới cũng đang bị sụt giảm nguồn cung ra thị trường toàn cầu.
Ngoài ra, tại cuộc họp Ban chỉ đạo điều hành giá vào cuối tháng 12/2019, Phó thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã giao Bộ NN&PTNT và Bộ Công Thương phối hợp với doanh nghiệp nhập khẩu khoảng 100.000 tấn thịt heo, từ nay tới hết quí I/2020 nhằm đảm bảo nguồn cung, bình ổn giá thịt heo tại thị trường trong nước đang ở mức rất cao.
Tuy nhiên, tại thời điểm hiện nay, khi nhu cầu tăng cao, giá bán thịt heo tại các nước này cũng đã có xu hướng tăng so với thời gian trước, kéo theo việc ảnh hưởng đến giá nhập khẩu về Việt Nam.
Theo tính toán của Cục Xuất nhập khẩu, từ giữa tháng 11/2019 cho đến nay, giá nhập khẩu bình quân đã có xu hướng tăng so với thời điểm các tháng trước đó do nhu cầu ngày càng đang tăng mạnh.
Nếu như vào thời điểm các tháng thuộc quí II - quí III trong năm 2019, nhu cầu nhập khẩu thường là các loại sản phẩm như móng giò, tim, cật, tai, đuôi, xương thì đến nay, vào thời điểm hai tháng trước Tết Nguyên đán, các nước châu Á, trong đó có Việt Nam lại chủ yếu tập trung nhập khẩu thịt cắt mảnh tươi, ướp lạnh, đông lạnh các loại như nạc thăn, vai, mông, sườn, ba chỉ....
Theo đó khiến cho giá bán của các loại thịt này tại một số nước thuộc khu vực châu Âu, châu Mỹ cũng tăng theo.
Theo đó, để đảm bảo cân đối cung cầu trong nước vào thời điểm Tết Nguyên đán cũng như thời gian sau Tết, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) khuyến cáo và đề nghị các hộ nông dân, doanh nghiệp kinh doanh trong nước, cần thận trọng theo dõi sát tình hình diễn biến chăn nuôi, nhập khẩu từ các Bộ, ngành để có kế hoạch phù hợp, tránh vì lí do khan hiếm nguồn cung, giá cả tăng cao mà ồ ạt tái đàn, vượt khả năng kiểm soát.
Hiện nay, Bộ Công Thương đã và đang phối hợp chặt chẽ với Bộ NN&PTNT, là cơ quan chủ trì về công tác sản xuất, chăn nuôi để chỉ đạo các cơ quan ngành dọc theo dõi sát, kiểm soát việc tổ chức tái đàn an toàn, bảo đảm chất lượng mặt hàng thịt heo, tạo điều kiện cho các sản phẩm heo thịt, thịt heo an toàn lưu thông qua các địa phương để bảo đảm nguồn cung thịt heo cho các vùng, miền.
Áp lực tăng giá thịt heo được kìm hãm
Theo thông tin từ các Sở Công Thương địa phương, trong vài ngày trở lại đây, giá heo hơi ở nhiều tỉnh Tây Nam bộ đã có xu hướng sụt giảm gần 20.000 đồng/kg so với cuối năm 2019, về mức dưới 80.000 đồng/kg.
Giá heo hơi ở các tỉnh miền Bắc cũng giảm hơn 10.000 đồng/kg, còn dưới 90.000 đồng/kg; có tỉnh chỉ còn khoảng 86.000đồng/kg.
Theo Cục Xuất nhập khẩu giá heo hơi giảm một phần do các tập đoàn lớn trong ngành chăn nuôi heo, dưới sự chỉ đạo của Bộ Công Thương và Bộ NN&PTNT, đã tham gia bình ổn giá mặt hàng này với mức giá bán ổn định là 83.000 đồng/kg.
Các doanh nghiệp tham gia bình ổn thị trường được tiếp cận trực tiếp nguồn hàng chất lượng với giá hợp lí, tăng cường việc đưa ra các sản phẩm thịt heo chế biến sẵn từ nguồn thịt lợn nhập khẩu nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu, thị hiếu của người dân và thay thế một phần nhu cầu sử dụng thịt nóng trên thị trường, góp phần giảm áp lực cho nguồn cung tại thị trường trong nước ở thời điểm hiện nay.
Việc các doanh nghiệp cùng chung tay với cơ quan quản lí nhà nước trong công tác cân đối nguồn cung thịt heo trong thời điểm hiện nay như tăng cường nhập khẩu, cam kết bình ổn giá... sẽ góp phần không nhỏ để khơi thông chuỗi sản xuất tiêu thụ sản phẩm nông sản, thực phẩm hàng hóa nói chung và thịt heo nói riêng để tránh tình trạng “găm hàng, tăng giá”, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, Cục Xuất nhập khẩu nhận định.