Đã có một số hộ dân rục rịch phá bỏ vườn cây; nhưng cũng bế tắc vì không biết phải thay thế bằng cây trồng gì cho hiệu quả.

Giá giảm

Hơn ba tháng nay, càphê liên tục rớt giá. Tháng 10.2008, giá mỗi kilôgram càphê nhân đang ở mức trên 40.000 đồng bỗng tụt xuống còn 35.000 đồng, rồi 30.000 đồng và hiện nay chỉ khoảng 24.000 đồng/kg (đã có lúc giảm xuống còn dưới 20.000 đồng/kg).

"Trong khi giá cả vật tư phân bón không ngừng tăng cao thì càphê ở mức giá này không đủ để tái đầu tư. Tính ra, một ký càphê, nhà vườn lỗ khoảng trên dưới 3.000 đồng" - ông Tạ Hữu Đông ở xã Tân Châu, huyện Di Linh cho biết. Bởi vậy, nhiều nhà vườn buộc phải chọn cách... dừng mọi sự đầu tư.

Trong khi đó, ở vùng chè nguyên liệu lớn nhất tỉnh Lâm Đồng là huyện Bảo Lâm, nhiều hộ nông dân đã phải phá bỏ vườn chè để... chờ trồng một loại cây nào đó có khả năng cho lợi nhuận chấp nhận được.

Ông Nguyễn Văn Triệu - Chủ tịch UBND huyện Bảo Lâm - cho biết: "Giá chè búp tươi trên thị trường giảm, nhà nông ở Bảo Lâm càng trở nên lao đao bởi kinh tế của nhiều hộ dân phụ thuộc chủ yếu vào loại cây trồng này. Cũng vì vậy, việc xây dựng một vùng nguyên liệu chè ổn định, chất lượng cao theo quy trình công nghệ sạch tại Bảo Lâm theo chủ trương của tỉnh càng trở nên khó khăn".

Điều oái oăm là ngay trong tháng 12, khi lễ hội văn hoá trà Lâm Đồng lần hai được tổ chức tại thị xã Bảo Lộc để khuếch trương ngành chè thì giá chè lại tụt giảm thảm hại, khiến cho không ít nông dân của vùng chè Lâm Đồng tỏ ra không mấy mặn mà với sự kiện này. Ông K'Sung ở xã Lộc Bắc nói: "Giá chè xô giờ tụt xuống chỉ 1.200 đồng/kg, thậm chí có ngày chỉ 600 đồng/kg, nên nhiều hộ trong xã đã phải phá bỏ vườn cây".

Phá vườn cây

Theo một cán bộ khu phố 6A (Lộc Thắng - một trong những vựa chè nổi tiếng của vùng nguyên liệu chè Bảo Lâm) thì có đến 30% diện tích trong tổng số 400ha chè của khu phố đã bị người dân chặt bỏ trong vòng một tháng qua.

Ông Nguyễn Hữu Thắng ở thị trấn Lộc Thắng nói: "Giá chè búp tươi hiện chỉ còn 1.100 đồng/kg. Trong đó, công thu hái và vận chuyển suýt soát 1.000 đồng. Bởi vậy, 2ha chè nhà tôi đã bị phá hơn một nửa để trồng thứ cây khác. Nhưng thú thực là cũng chưa biết trồng cây gì vì hiện giá càphê không hấp dẫn, giá dâu tằm cũng rớt thê thảm từ nhiều năm qua".

Hiện Lâm Đồng chưa có con số thống kê cả tỉnh có bao nhiêu hécta càphê và chè bị đốn bỏ. Lâm Đồng là vùng nguyên liệu chè lớn nhất nước; còn với càphê, tuy diện tích đứng thứ hai sau Đắc Lắc, nhưng Lâm Đồng có sản lượng càphê thương phẩm số một của Việt Nam.

Trong chiến lược phát triển, Lâm Đồng xác định chè, càphê và dâu tằm là ba loại cây trồng chủ lực. Nhưng từ nhiều năm qua, giá tơ tằm giảm liên tục nên đã không được nhà nông Lâm Đồng đón nhận một cách mặn mà. Nay, càphê và chè đang rớt giá, nhiều hộ nông dân đã rục rịch phá bỏ vườn cây.

Và điều đáng nói nữa, nhà nông ở Lâm Đồng đang cần một định hướng kịp thời của cơ quan chức năng để sự lựa chọn trồng cây gì nhằm mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực.