Phát biểu tại lễ tốt nghiệp của các sinh viên luật và kinh tế tại Phnom Penh hôm thứ 5 vừa qua, ông Hun Sen cho biết 28 thỏa thuận hợp tác song phương sắp được ông Tập ký trong chuyến thăm hai ngày của ông tại Campuchia, chuyến thăm đầu tiên của môt lãnh đạo Trung Quốc tới thăm nước này trong chính quyền đương nhiệm.

“Ngoài gạo, sắn và một số nông sản khác hiện đang xuất khẩu sang Trung Quốc, Campuchia đang cố gắng xuất khẩu các nông sản khác, bao gồm chuối”. Ông Hun Sen không cho biết chi tiết về những thỏa thuận được đề câp ở trên.

Đây là chuyến thăm thứ 2 của ông Tập tới Campuchia – chuyến thăm đầu tiên của ông diễn ra vào năm 2009 với tư cách phó Thủ tưởng. Chuyến thăm của ông Tập diễn ra vào thời điểm ngành gạo Campuchia đang gặp áp lực lớn. Chính phủ hiện được yêu cầu cung cấp khoản vay trị giá 300 triệu USD để giải quyết các vấn đề trong ngành gạo, bao gồm, giá giảm, luồng tiền yếu và thiếu cơ sở hạ tầng dự trữ phù hợp.

Trong chuyến thăm của ông Hun Sen tới thành phố Nam Ninh thuộc tỉnh Quảng Tây, ông tuyên bố chính phủ Trung Quốc đã đồng ý tăng gấp đôi hạn ngạch nhập khẩu gạo từ Campuchia lên 200.000 tấn/năm. Theo ông Hun Lak, phó chủ tịch Liên đoàn gạo Campuchia, ông hy vọng Trung Quốc sẽ hỗ trợ ngành gạo của Campuchia sau chuyến thăm của ông Tập và khoản vay 300 triệu USD cũng liên quan đến việc Trung Quốc nhập khẩu 200.000 tấn gạo Campuchia hàng năm.

Tuần trước, trong cuộc gặp với đại sứ mới được bổ nhiệm của Trung Quốc tại Campuchia, phó thủ tướng Hor Namhong đã yêu cầu phía Trung Quốc tăng cường mua gạo từ Campuchia sau khi hai nước đã thỏa thuận hạn ngạch 200.000 tấn gạo hàng năm. Ông Hor Nampong cho biết khoản vay 300 triệu USD Campuchia kêu gọi phía Trung Quốc sẽ được sử dụng để xây dựng các nhà máy sấy, kho dự trữ gạo, giúp nâng cấp ngành gạo nước này.

Theo ông Mey Kalyan, một nhà tư vấn cấp cao cho Hội đồng kinh tế tối cao của Campuchia cho rằng chuyến thăm của ông Tập sẽ tăng cường thêm mối quan hệ vốn đã thân thiết giữa hai nước. Tuy nhiên, ông Kalyan cũng cho biết ông lo ngại về khả năng tăng hạn ngạch xuất khẩu của Campuchia có thể đáp ứng được nhu cầu của Trung Quốc. “Trung Quốc là một trong những thị trường lớn của Campuchia. Nếu chúng ta có các thị trường tiềm năng như vậy, chúng ta phải có hàng hóa sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của họ. Nếu chúng ta không có hàng để bán và giá chào bán cao, họ sẽ không mua từ chúng ta”.

Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) của World Bank, trong một báo cáo gần đây, cho rằng các nhà xay xát gạo Campuchia cũng cần phải hoạt động tích cực nhằm tăng chất lượng gạo và giảm chi phí. “Các nhà máy cần phải có hợp đồng với nông dân, yêu cầu chất lượng gạo đồng nhất và hướng đến mục tiêu hoạt động 100% công suất nhà máy. Rõ ràng đảm bảo chất lượng cao và nguồn cung đáng tin cậy sẽ xây dựng nền tảng cho phát triển thương mại. Với vị thế thụ động về quyết định giá, điều quan trọng là Campuchia phải tối thiểu hóa chi phí chế biến và các nhà xuất khẩu phải cung cấp dịch vụ tốt cho khách hàng”.

Theo số liệu của chính phủ, Campuchai đã xuất khẩu 64.000 tấn gạo thành phẩm sang Trung Quốc trong 9 tháng đầu năm, một phần trong hạn ngạch 100.000 tấn/năm hiện tại và giảm 2,1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Bangkok Post