Theo Công văn số 1380/TCHQ-TXNK, Tổng cục Hải quan yêu cầu cục hải quan các tỉnh, thành bổ sung đưa mặt hàng sữa nhập khẩu vào Danh mục quản lý rủi ro hàng hóa nhập khẩu về giá cấp cục để thực hiện ngay từ khâu thông quan.
Đối với các trường hợp trị giá khai báo thấp hơn cơ sở dữ liệu giá thì các đơn vị tham vấn xác định trị giá tính thuế, thu đủ thuế theo quy định. Ngược lại, trong trường hợp trị giá khai báo cao hơn 15% so với mức giá tại các cơ sở dữ liệu thì khâu kiểm tra sau thông quan tiến hành xác minh.
Đồng thời, đối với những nghi vấn về giá sữa khai cao bất thường, các chi cục hải quan kiểm tra sau thông quan thu thập thông tin liên quan đến giá sữa kết hợp với thông tin nghi vấn để kiểm tra sau thông quan.
Những chỉ đạo mới này có giúp cho người tiêu dùng không phải trả tiền cao hơn giá trị thực mà họ mua không?
Bởi từ đầu năm giá sữa đột ngột tăng. Vinamilk đã mở đầu với mức tăng 5%-7% vào 23 tết. Đến giữa tháng 2, Công ty FrieslandCampina cũng cho biết tăng giá một số mặt hàng sữa nước, sữa đặc có đường nhãn hiệu Cô Gái Hà Lan lên 5%... Thêm nữa, 12 sản phẩm của nhãn hàng Anlene, Anmum đã tăng thêm khoảng 10%... Trước đó, các hãng như Abbott, Nestlé, Mead Johnson cũng đã tăng 5%-10%.
Lý do mà các công ty sữa đưa ra cho mỗi lần tăng giá mới đều có một điệp khúc: “Giá nguyên liệu đầu vào tăng”. Tuy nhiên, mấy ai tìm được giá nguyên liệu đầu vào tăng bao nhiêu? Cũng như chẳng DN nào chịu công bố giá thực của nguyên liệu đầu vào thì làm sao người tiêu dùng biết chính xác liệu tất cả giải trình để tăng giá là có thật sự đúng hay không?
Theo Thông tư 122 của Bộ Tài chính ban hành ngày 12-8-2010, khi giá hàng hóa, dịch vụ không đúng với các yếu tố hình thành giá theo các quy định thì DN kinh doanh sữa vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính, bị kiến nghị tước quyền sử dụng giấy phép kinh doanh. Tuy vậy, nhiều ý kiến cho rằng chưa thấy sự quyết liệt của cơ quan quản lý ngoài sự… chia sẻ (?).
Vào cuối năm 2011, một DN lớn trong ngành cao su đã từng báo cáo với UBND TP, kiến nghị với cơ quan thuế, hải quan kiểm tra xem xét kỹ việc khai báo giá đối với hàng nhập khẩu bởi rất nhiều mặt hàng nhập khẩu được khai không đúng giá để giảm thuế. Với giá nguyên liệu đầu vào của sữa, liệu có xảy ra tình trạng kê khống nâng giá, dẫn đến việc nâng giá sản phẩm vô tội vạ như hiện nay? Nếu các quy định của ta chỉ quản lý giá sữa ở phần khai giá, niêm yết giá... mà không quản được việc kê giá nguyên liệu đầu vào thì xem như ta mới quản được phần ngọn mà bỏ lửng phần gốc.
Với văn bản chỉ đạo mới này, ngành hải quan trước mắt tập trung kiểm tra sau thông quan các DN nhập khẩu mặt hàng sữa dành cho trẻ em dưới sáu tuổi và sữa nước. Nếu phát hiện những DN này vi phạm trong khai báo nhập khẩu thì xử lý theo pháp luật.