Farm Bill 2008 và những hệ lụy đối với các doanh nghiệp thủy sản trên sàn chứng khoán

26 | 06 | 2009

Theo báo cáo ngành thủy sản quý 1/2009 của Trung tâm thông tin PTNNNT (AGROINFO), năm 2008, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ đạt 695,8 triệu USD, chiếm 15,7% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản, đứng thứ 2 về kim ngạch xuất khẩu (sau Nhật Bản). Tuy nhiên, so với năm 2007, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Hoa Kỳ lại giảm cả về kim ngạch lẫn số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu.

Theo đó, kim ngạch xuất khẩu giảm 23,8 triệu USD và số lượng doanh nghiệp XK giảm từ 215 doanh nghiệp năm 2007 xuống còn 203 doanh nghiệp năm 2008. Mặc dù có số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu lớn nhưng 20% nhóm doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản lớn nhất sang Mỹ (40 doanh nghiệp) lại chiếm tới trên 85% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ (chiếm 86,5% năm 2007 và 89,5% năm 2008).

Bước sang năm 2009, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ đang có dấu hiệu phục hồi trở lại khi kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ đạt 165,3 triệu USD trong 4 tháng đầu năm, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm 2008. Đặc biệt là riêng tháng 4/2009, kim ngạch xuất khẩu đã đạt 58,5 triệu USD, tăng 37% so với tháng 3/2009 và tăng 40% so với cùng kỳ năm 2008. Mặc dù vậy, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ đặc biệt là xuất khẩu cá tra, basa sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất dần thị trường bởi các rào cản phi thuế quan của Mỹ khi Luật nông trại 2008 (Farm Bill 2008) được chính thức thực hiện. Trong Luật này có một điều khoản liên quan đến việc đưa ra định nghĩa cá catfish nhằm phục vụ cho chương trình thanh tra cá catfish sẽ do Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) thực hiện từ 1/1/2010 trở đi. Trong trường hợp định nghĩa cá catfish bao gồm cả cá tra và basa của Việt Nam thì cá tra và basa sẽ được đưa vào cơ chế thanh tra, kiểm tra hết sức gắt gao của Cơ quan Thanh tra và An toàn thực phẩm thuộc USDA.

Cũng theo báo cáo này, tính đến hết năm 2008, có 16 công ty thủy sản đã được niêm yết trên sàn chứng khoán. Kim ngạch xuất khẩu của 16 công ty này đạt 839,3 triệu USD, chiếm gần 20% tổng kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản năm 2008. Trong đó, top 5 công ty có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất sang Mỹ năm 2008 đạt 111,2 triệu USD (chiếm 16% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ) gồm: Công ty cổ phần thủy hải sản Minh Phú (MPC), Công ty cổ phần chế biến và XNK thủy sản Cadovimex (CAD), Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn (VHC), Công ty cổ phần thực phẩm Sao Ta (FMC) và Công ty cổ phần thủy sản Bạc Liêu (BLF).

Kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ của 1 số công ty trên sàn chứng khoán năm 2008 (triệu USD)

Nguồn: AGROINFO, Báo cáo quý 1 ngành thủy sản của Trung tâm thông tin PTNNNT (www.agro.gov.vn)

Trong 5 công ty này, chỉ có duy nhất công ty cổ phần Vĩnh Hoàn là chuyên xuất khẩu cá tra và basa còn 4 công ty còn lại chuyên xuất khẩu tôm và các hải sản khác. So với các đối thủ cạnh tranh khác về xuất khẩu cá tra và basa thì Vĩnh Hoàn có ưu thế lớn tại thị trường Mỹ do Vĩnh Hoàn là 1 trong 6 công ty của Việt Nam được hưởng thuế chống bán phá giá thấp nhất cho mặt hàng cá tra và basa xuất sang Mỹ (6,81%). Năm 2008, xuất khẩu thủy sản của Vĩnh Hoàn sang thị trường Mỹ đạt 40,7 triệu USD, chiếm gần 40% tổng kim ngạch xuất khẩu của công ty này. Như vậy, nếu đạo luật FarmBill 2008 của Mỹ được thông qua trong đó định nghĩa cá Catfish bao gồm cả cá tra và basa của Việt Nam thì sẽ ảnh hưởng rất nghiêm trọng tới kết quả kinh doanh của Vĩnh Hoàn trong thời gian tới.

Kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Vĩnh Hoàn theo thị trường (%)

Nguồn: AGROINFO, Báo cáo quý 1 ngành thủy sản của Trung tâm thông tin PTNNNT (www.agro.gov.vn)

Ngoài ra FarmBill 2008 cũng ảnh hưởng tới 1 số công ty thủy sản trên sàn khác nhưng mức độ ảnh hưởng sẽ không lớn do kim ngạch xuất khẩu của các công ty này tới thị trường Mỹ nhỏ như công ty cổ phần xuất nhập khẩu thủy sản An Giang- AGF (năm 2008 đạt 281 nghìn USD), công ty cổ phần Nam Việt – ANV (năm 2008 đạt 38 nghìn USD).

Trần Ngọc Yến – /AGROINFO

Các Tin Khác

Đưa hàng về nông thôn: Doanh nghiệp còn lúng túng

24 | 06 | 2009

Doanh nghiệp không nên đầu tư chế biến cà phê thô

23 | 06 | 2009

Giá càphê gây sốc cho nhiều doanh nghiệp

22 | 06 | 2009

Xuất khẩu trái cây sang Trung Quốc: Đến hạn đăng ký xuất xứ, doanh nghiệp vẫn mù mờ

19 | 06 | 2009

Tăng cường thu mua lúa gạo trong dân - Nông dân bớt khó, doanh nghiệp bớt khổ

18 | 06 | 2009

70% doanh nghiệp gỗ đối diện với thua lỗ